top of page

Yeme bozukluklarının tedavisinde farklı bir yaklaşım bu bozukluğu önlemeyi içerir. Yeme bozukluklarını önleme çalışmalarına çocuklar ve gençlerdeki bozukluk başlamadan önce müdahale etmek bu bozuklukların gelişmesini önlemeye yardım edebilir. Genel anlamda, üç farklı türde önleyici müdahale geliştirilmiştir ve yürütülmektedir.

1. Psikoeğitim yaklaşımları. Çocuk ve gençlerin yeme bozuklukları hakkında eğitilmesi yolu ile yeme bozuklukları geliştirmelerinin engellenmesi amaçlanmaktadır.

2. Sosyokültürel etkilerin önemini azaltmak. Burada, zayıf olmakla ilgili sosyokültürel baskılara çocukların ve gençlerin direnç göstermesini sağlamak ve bu tür baskıları kabul etmemeleri için onlara yardım etmek amaçlanmaktadır.

3. Risk etmeni yaklaşımı. Buradaki amaç, yeme bozukluklarının bilinen risk etmenlerinin (örneğin, kilo ve beden imajı endişeleri, beslenme kısıtlaması) görüldüğü kişilerin belirlenmesi ve bu etmenlerin değiştirilmesi için müdahale edilmesidir.

 

Stice, Shaw ve Marti (2007) tarafından, 1980 ve 2006 yılları arasında gerçekleştirilmiş bu tür önleyici çalışmalar hakkında bir meta-analiz çalışması yürütülmüştür. Araştırmacılar, önleyici müdahalelerin bazıları için bir miktar kanıt bulmuştur. Bu araştırmacılar, en etkili önleyici programların öğretici olmaktansa etkileşimli olduğunu, 15 yaş ve üstü gençlerle yapıldığını, sadece kızların olduğunu ve tek seans olmasındansa çok sayıda seanstan oluştuğunu belirtmişler ve etkilerin iki yıl kadar uzun süreli olabileceğini eklemişlerdir. Son zamanlarda yapılan bir seçkisiz denemede, genç kızlar (Ortalama yaş 17'dir) arasındaki yeme bozukluğu belirtilerinin azaltılması için iki tür önleyici müdahalenin ümit verici olduğu bulunmuştur. Uyumsuzluk azaltma müdahalesi şeklinde adlandırılan bir program, sosyokültürel etkilerin önemini azaltmayı amaçlar, diğer bir program ise sağlıklı kilo müdahalesidir ve risk etmenlerine odaklanmaktadır (Sitece ve ark., 2008). İki program da 3 saatlik bir görüşmeyi içermektedir. Özellikle, uyumsuzluk azaltma müdahalesi programındaki kızlar toplumun güzellik fikirlerini (yani zayıflık idealdir fikri) zorlamak için konuşurlar, yazı yazarlar ve birbirleri ile canlandırmalar yaparlar. Sağlıklı kilo müdahalesi programındaki kızlar sağlıklı kilo ve egzersiz programı geliştirmek için beraber çalışmaktadır. İki programa katılım da programlara katılmayan kızlara göre, daha az olumsuz duygulanım, daha az beden memnuniyetsizliği, daha düşük zayıflık idealdir inanışı ve daha düşük müdahale sonrasında 2-3 yıl kadar yeme bozukluğu belirtilerinin gelişmesi riski ile ilişkilidir. Bu bulgular, önleyici programların yürütülmesi ve geliştirilmesine devam edilmesinin önemine işaret etmektedir.

PSİKOLOG VEDAT GÜNEŞ

Yeme Bozuklukları İçin Önleyici Müdahaleler

bottom of page